Εξωκλήσια Αγίου Γεωργίου

Ο Άγιος Γεώργιος αποτελεί τον πιο αγαπητό και τιμημένο άγιο για τους χριστιανούς της ορθόδοξης ανατολικής εκκλησίας. Η Εκκλησία τον ονόμασε "τροπαιοφόρο και μεγαλομάρτυρα".

Ο Άγιος Γεώργιος πριν γίνει χριστιανός και μαρτυρήσει για τη χριστιανική πίστη ήταν στρατιώτης του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Η απεικόνιση του Αγίου Γεωργίου ως νεαρού έφιππου πολεμιστή, με όλη την πολεμική εξάρτηση και με δόρυ στο χέρι έχει να κάνει με την στρατιωτική του ιδιότητα.

Η απεικόνισή του αυτή συνετέλεσε σε πολύ μεγάλο βαθμό στο να θεωρηθεί ο άγιος αυτός από τον λαό, Άγιος μαχητής κατά του κακού και της αδικίας, ελευθερωτής και προστάτης ήρωας του καλού και της ελπίδας.

Ο Άγιος Γεώργιος θεωρείται ακόμη και προστάτης των Γεωργών και των Ποιμένων. Η 23η Απριλίου σηματοδοτεί την έναρξη των εργασιών, την έναρξη του καλοκαιριού και τη νίκη του φωτός εναντίον του σκότους.

Θαύματα και Παραδόσεις

Ανάμεσα στα θαύματά του Αγίου, υπάρχει και ένα το οποίο αντιγράφει αρχαίους ελληνικούς μύθους .

Ο μύθος αυτός έχει να κάνει με έναν δράκοντα, ένα πελώριο φίδι, ένα θεριό δηλαδή, το οποίο φύλαγε μία πηγή και δεν επέτρεπε στους κατοίκους ολόκληρης της πόλεως να πάρουν νερό από αυτήν την πηγή αν προηγουμένως δεν του παρείχαν τροφή έναν ή δύο ανθρώπους. Μη μπορώντας οι κάτοικοι να κάνουν διαφορετικά έριξαν κλήρο μεταξύ τους για να δουν ποιος θα κληρωθεί για να γίνει τροφή του θηρίου. Ο κλήρος έτυχε να πέσει στην μοναχοκόρη του βασιλιά. Ο βασιλιάς λυπήθηκε πολύ αλλά επειδή έπρεπε οπωσδήποτε να προφυλάξει τον λαό του αναγκάστηκε να δεχτεί την μοίρα του και να παραδώσει την κόρη του να γίνει βορά του δράκοντος. Η κόρη δέθηκε με αλυσίδες ισχυρές κοντά στην πηγή και περίμενε να έρθει ο δράκος να την κατασπαράξει. Τότε ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά της ένας όμορφος καβαλάρης, ο Άγιος Γεώργιος, να ιππεύει ένα υπερήφανο και κατάλευκο ίππο, να έχει στην μέση του σπαθί και να κρατάει ένα μακρύ κοντάρι, δόρυ. Η κόρη αμέσως είπε στον καβαλάρη να φύγει για να μην γίνει και εκείνος τροφή στο θηρίο, όμως εκείνος αποφάσισε να μείνει και να σώσει την κοπέλα. Τότε εμφανίστηκε ο δράκος ευχαριστημένος που είχε δύο θύματα να κατασπαράξει και όχι μόνο ένα. Ο Άγιος χωρίς να διστάσει καθόλου στρέφεται εναντίον του δράκοντος και καταφέρνει να τον πληγώσει θανάσιμα. Έτσι η κόρη σώζεται και ευτυχισμένη ζητάει να μάθει το όνομα του σωτήρα της και του υπόσχεται πως ο βασιλιάς πατέρας της θα τον ανταμείψει πλουσιοπάροχα. Ο άγιος φανερώνεται σε αυτήν και της υπόσχεται πως δε θέλει ανταμοιβή παρά μόνο να χτίσουν μία εκκλησιά στην οποία δίπλα στην εικόνα του Χριστού και της Παναγίας να εικονίζεται ένας καβαλάρης αρματωμένος με σπαθί και χρυσό κοντάρι. Έτσι, από τότε ο Άγιος Γεώργιος απεικονίζεται με αυτόν τον τρόπο, ιππεύοντας δηλαδή ένα κατάλευκο άλογο και κρατώντας στο δεξί του χέρι κοντάρι και μ’ αυτό δαμάζει τον δράκο ο οποίος βρίσκεται κάτω από τα πόδια του αλόγου του.

Δρακοντοκτόνοι άγιοι υπάρχουν πολλοί στην Ρωμαιο-Καθολική εκκλησία. Στην Ορθόδοξη Ελληνική εκκλησία ο σπουδαιότερος είναι ο Άγιος Γεώργιος. Το θαύμα αυτό συμβολίζει την τελική νίκη του αγαθού πνεύματος κατά του κακού το οποίο εκπροσωπείται από τον δράκο.

Άγιος Γεώργιος Κεραμίου

Στη νοτιοδυτική πλευρά του Κεραμίου δίπλα στο νεκροταφείο του οικισμού χτίστηκε, πάνω σε μικρότερο παλαιότερο ναό, η μεγάλη, πετρόχτιστη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Ανακαινίστηκε πρόσφατα εξαιρετικά, από τον εφημέριο του ναού πατέρα Ευστράτιο Δήμου.

Όπως μας λέει ο Επίσκοπος Μηθύμνης Γαβριήλ (1618-1621), ο οικισμός του Κεραμίου είχε "εκκλησίαν μίαν του Αγίου Γεωργίου και οίκους χριστιανών τριάκοντα πέντε".

Στην επιγραφή που είναι εντοιχισμένη στο ναό διαβάζουμε:

"Ο ναός αυτός ο επωνόματι του μεγαλομάρτυρος Αγίου Γεωργίου τιμώμενος ανηγέρθη εκ βάθρων τω 1860 έτει δαπάναις της κοινότητος ταύτης, καταστραφείς δε υπό σεισμού τω 1867 έτει, ανεγείρεται αύθις δαπάναις των κατοίκων της κοινότητος ταύτης τω 1899 έτει."

'Αϊ Γιώργης Σκεπαστού, η Μητρόπολη της Καλλονής

Βορειοανατολικά της Καλλονής στη σκιά του μεσαιωνικού κάστρου της (Παλιόκαστρο), δίπλα στην αρχαία Αρίσβη είναι κτισμένος ο Aϊ Γιώργης του Σκεπαστού. Στον περίγυρό του κυπαρίσσια ορθώνονται σε στάση προσευχής.

Ο Σταύρος Καρυδώνης ονομάζει την περιοχή "τσιφλίκιον του Αγίου Γεωργίου" και "Μητρόπολις". Η μεγαλοπρέπεια του ναού, το μέγεθός του και τα εντοιχισμένα αρχιτεκτονικά μέλη, μας οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι ήταν ναός ενός ακμαίου οικισμού του κάμπου. Ο οικισμός αυτός πράγματι ήταν η μεσαιωνική Καλλονή, στην οποία βρισκόταν και η μητρόπολις με πρώτο αρχιερέα τον Άγιο Αλέξανδρο. Η Καλλονή καταστράφηκε πρώτα από τον Μπαλτάογλου και στη συνέχεια με την άλωση του νησιού το 1462 από τους Τούρκους κατακτητές. Οι κάτοικοί της την άφησαν και μετοίκησαν σε άλλες κώμες του κάμπου.

'Αϊ Γιώργης Αμπελιώτη

Νότια της Καλλονής, στη θέση Ντουλάπια, βρίσκεται ο κοντινότερος στην Καλλονή Αϊ Γιώργης που ήταν ο ναός του παλαιού οικισμού Αμπελιώτη.

Όπως μας λέει ο Επίσκοπος Μηθύμνης Γαβριήλ (1618-1621), ο οικισμός του Αμπελιώτη είχε "εκκλησίαν μίαν του Αγίου Γεωργίου και οίκους χριστιανών δεκαπέντε και αγαρηνών πλέον των είκοσι. Υπήρχαν και πολλοί λατινόφρονες( ευλαβείς προς τους λατίνους)". Ο οικισμός αναφέρεται και στο αρχείο της μονής Λειμώνος.

'Αϊ Γιώργης Δαφίων

Στην είσοδο των Δαφίων κοντά στη γέφυρα του Αλευροπόταμου είναι χτισμένος ο Αϊ Γιώργης. Αναφέρεται ότι ο γιος του αγίου Ιγνατίου Μεθόδιος μερίμνησε με έξοδά της μονής Λειμώνος να γίνει η γέφυρα του αγίου Γεωργίου και υπήρχε και επιγραφή πάνω της. Επίσης ο ίδιος φρόντισε για την επισκευή του παρακείμενου φρέατος και του δρόμου που οδηγούσε στη Φίλια.

'Αϊ Γιώργης της Μονής Παρασιγίου

Το εξωκλήσι αυτό βρίσκεται νότια της Καλλονής κοντά στο γεφύρι "Εννιά Καμάρες". Το όνομα Παρασίγιον έφερε τα βυζαντινά χρόνια μια μεγάλη μονή της περιοχής Καλλονής. Η ακριβής θέση της παλαιοχριστιανικήςμονής επισημαίνεται από τα βυζαντινά αρχιτεκτονικά μέλη του ναού της και από τα γεφυράκια και τους λιθόστρωτους δρόμους, πού οδηγούσαν σ' αυτή.

Η πρώτη ιστορική αναφορά της μονής αναφέρεται στα χρόνια του Μαν. Κομνηνού(1143-1180).

Το 1578 ο μοναχός Γαβριήλ (κατά κόσμον Ριγόπουλος) αφιέρωσε στον Λειμώνα το εν Παρασιγίω Καλλονής μονύδριον του αγίου Γεωργίου.

Στη μονή υπήρχε ένα ειδικό σπουδαστήριο ή σχολή αντιγραφής χειρογράφων και εκκλησιαστικής μουσικής, που ονομαζόταν "Φροντιστήριον" το οποίο πιθανώς να ιδρύθηκε από τον ιδρυτή και κτήτορα της μονής Λειμώνος Άγιο Ιγνάτιο Αγαλλιανό. Ήταν πόλος έλξης των καλλιτεχνών μοναχών.

Το Παρασίγιον συνδέεται με τη συναξαριακή διήγηση τού θαύματος της διασώσεως από τον "ελευθερωτήν των αιχμαλώτων" 'Aγιο Γεώργιο, του νεανίσκου, που άρπαξαν οι Σαρακηνοί πειρατές της Κρήτης. Το θέμα σχετίζεται με τις πολλές επιδρομές των Σαρακηνών στη Λέσβο κατά τον 9ο μάλλον αιώνα.

Από τη συναξαριακή αυτή περιγραφή προήλθε και ο γνωστός από τον 12ο αιώνα εικονογραφικός τύπος του έφιππου αγίου Γεωργίου με έναν νεανία, που κάθεται στο άλογο πίσω του.

Ο Μέγας Γεώργιος ο Χλοΐτης

Στις νότιες πλαγιές του Παρθένη, 100 μέτρα από το Μετόχι των Αγίων Αναργύρων βρίσκεται το ερημοκκλήσι του Αγίου. Ο Σταύρος Καρυδώνης το 1900 αναφέρει ότι το εξωκκλήσι ήταν ιστορημένο με αγιογραφίες και το ονομάζει "Άγιος Γεώργιος του Κονιαδίτου". Ο ίδιος αναφέρει ότι ο Σίλβεστρος ο πατριάρχης Αλεξανδρείας το ονόμαζε "Χλοΐτην" από τον παλαιόν οικισμό "Χλιόν" τον οποίο συναντάμε στο κτηματολόγιο της μονής Λειμώνος. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν οικιστικά λείψανα.